Çalıştığımız kurum itibariyle, anne babalar “çocuğum üstün zekalı, çok farklı, diğer çocuklara benzemiyor vb.” sorularla karşımıza geliyor. Hatta, çocuğu daha 4-5 yaşında olan çocukların anne ve babaları “zeka testi yaptıralım mı, nerede yapılıyor?” şeklinde sorularla da bize ulaşıyor.
İşin açıkçası, uzmanlar bu yaşlardaki bir çocuğa, aileler için bir kurtarıcı ve övünç vesilesi gibi algılanan “zeka testlerinin uygulanması”nı önermiyor, biz de ailelerimizi bu konuda uyarıyoruz. Zira, bu yaşlardaki çocuklara uygulanacak bir zeka testinin, net, açık, doğru, geçerli ve güvenilir sonuçlar verme olasılığı sanıldığı kadar yüksek değil.
— Zaten, zamanı gelince, çocuğunuz ilkokulda iken eğer ihtiyaç duyulursa, bir farkındalık görülürse bu testler uzmanlar tarafından uygulanır ve egreği yapılır. Anektot olarak da ifade etmeliyim ki, sınıf öğretmeni arkadaşlara bu konuda hayati, kritik ve önemli görev düşmekte… —
Çocuğunuzun yaşı fark etmez, 4, 5, 6 ya da daha yüksek; eğer çocuğunuzun üstün zekalı, üstün yetenekli, özel yetenekli, akranlarından farklı ve özel olduğunu düşünüyorsanız, onun için yapabileceğiniz en güzel şey; çocuğunuzun yapabilirliklerini keşfetmesi için ona fırsatlar yaratmanızdır.
Bu fırsatlar nasıl yaratılır?..
Önce iyi bir gözlemci olmak gerekiyor. Çocuğunuzu iyi bir şekilde, üstünkörü değil, detaylarıyla birlikte gözlemlemelisiniz. İlgisi hangi yönde, hangi alanda daha yetenekli, daha başarılı?
Çabuk mu öğreniyor? Resimleri akranlarından çok mu üstün ve farklı? Sosyal ilişkilerinde lider ve yönlendirici mi? Uzaya, gökyüzüne, dünyaya, coğrafyaya çok mu merakı var? Durmadan hareket mi ediyor, spora mı ilgili? Hareket koordinasyonu çok mu başarılı? İşlem kabiliyeti çok mu yüksek, sayılarla, cebirle, problemlerle oynamayı çok mu seviyor? Çok mu kitap okuyor, iyi şiir mi yazıyor yoksa? Başarılı bir hatip mi? Ezberi ve anında öğrenme yetisi güçlü mü?
Vs. vs.
Sizin, akranlarından farklı ve değişik gördüğünüz çocuğunuz, iyi bir gözlemleme, yönlendirme ve ek çalışmalar ile belki iyi ve üstün bir ressam, müzisyen, sporcu, bilim adamı, edebiyatçı, hatip, din adamı, sosyal bilimci olacak…
Önce detaylı, geniş ve iyi bir gözlem yapmak gerekiyor.
İyi bir gözlemle yaratılan fırsat pencereleriyle, çocuğunuzun ilgi ve motivasyonun hangi alanlara yönelik olduğunu görebilir ve bu doğrultuda çocuğunuzun ileriki yaşamındaki kazanımları için emek verebilirsiniz.
Somut birkaç örnek vereceğim:
Gözlemlediniz, baktınız, öğretmenleriyle istişare ettiniz…
Diyelim ki, çocuğunuzun hareket, el-kol-ayak-beyin koordinasyonu üst düzeyde, çok hareketli, sporu seviyor, bütün basketbol maçlarını izliyor… Çocuğunuzu imkanınız varsa bir basketbol kursuna, hangi spora ilgisi varsa o sporla ilgili kurslara gönderin… Bitmedi, çocuğun gelişimini, durumunu izleyin, hem kendi sınıf öğretmeniyle, hem hangi kursa gönderdiyseniz o kursun hocalarıyla çocuğunuzun gelişimini konuşun, takip edin…
Diyelim ki, çocuğunuzun uzaya, dünyaya, haritalara, coğrafyaya, iklime karşı bir ilgisi var. Onunda beraber bilimsel dergileri, kitapları inceleyin, “imkanım yok” bir bahane olamaz, şimdi okulların, kütüphanelerin bu konuda destekleri sınırsız. Çocuğunuzun bu ilgisini, yeteneğini köreltmeyin, geliştirmesine fırsat verin, bilim ve coğrafya dergileri, Tübitak’ın ve diğer yayınların kitaplarını çocuğun önüne sunun.. Ve izleyin…
Diyelim ki, çocuğunuz o küçücük yaşında çabuk ezberliyor, hemen öğreniyor, unutmuyor. Ezber kabiliyeti üst düzeyde… Çocuğunuzu “hafız” yapabilirsiniz. Bu onun hem öğrenme kapasitesini geliştirecektir, hem de dini olarak çok büyük bir haz, bir kazanım verecektir. Belki çocuğunuz dünya çapında bir ilahiyatçı, İslam-bilimci olacaktır.
Örnekleri çoğaltmak mümkündür…
Unutmayalım, her çocuk farklıdır.
Her çocuk her dersten, her alandan başarılı olamayabilir, böyle bir şey de zorunda değildir.
Ve her çocuk mutlaka bir alanda özeldir, üstündür.
Yeter ki o alanı doğru tespit edelim…
Ne olur çocuklarımızı iyi gözlemleyelim, onlara ilgi gösterelim…
İDRİS ÖZEK
www.idrisozek.com
www.facebook.com/idrisozek
