Osmanlının Fransızlara karşı
10 Mayıs 1799 Tarihinde kazandığı AKKA ZAFERİ
Napolyon Bonapart'a karşı Akka Kalesi'ni savunarak büyük bir zafer kazanan Cezzar Ahmet Paşa’nın karşısında ilk yenilgisini yaşayan Napolyon Bonapart: ''Akka’da durdurulmasaydım, bütün Doğu’yu ele geçirebilirdim!'' sözünü söylemiştir.
Tarihini bilmeyen milletler atide destanlar yazmaz. Şanlı bir tarihimiz var. Ancak bir dönem geçmişteki bazı zaferlerimiz yeni nesillere unutturulmaya çalışılmıştır. Bunlardan birisi Kut’ülAmare Zaferidir. Birinci Cihan Harbi esnasında 29 Nisan 1916 tarihinde Şanlı Ordumuzun İngilizlere karşı kazandığı bir zaferdi. Bu zaferi yad etmek üzere Kut bayramı olarak 1952 yılına kadar kutlanılmaktaydı. İngilizlerin ricası üzerineKut’ülAmare Zaferininkutlaması o seneterkedilmişti. Ancak Sayın Cumhurbaşkanımız bu konuda gereğini yapmış ve bazı tanıtım faaliyetleri düzenlenmiş, kitaplar yayınlanmıştı.
Şimdi Unutturulan başka bir zaferi gündeme taşıyoruz
Osmanlının Fransızlara karşı kazandığı AKKA ZAFERİ
CezzarAhmed Paşa:
18.Yüzyıl sonlarındaOsmanlıDevletininSuriyebölgesininidaresindekilitroloynayan, FransızOrdusununkomutanıNapolyonBonapartakarşıAkkâZaferinikazanankahramanbirOsmanlıveziridir.CesaretivekahramanlığıilenamsalmışkişiolduğundankısazamandaRumelibeylerbeyiliğipâyesiveardındanKarahisarmutasarrıflığıverildi; 1775’te vezirlikrütbesiyleSaydavaliliğinegetirildi.
1780 YılındaŞamvaliliğinetayinedildi. Dahasonra da Mısır’dakivaziyetinkarışıklığıgözönündetutularakyenideno bölgeyedahayakınolmasıhasebiyleSaydaeyaletindevazifelendirildi. GerekŞamgerekseSaydavaliliklerisırasındasürekliolarakAkkâ’daoturanCezzâr Ahmed Paşa, memlükgruplarınınçıkardıklarıisyanıbastırdıktansonraAkkâ’dakimevkiinidaha da güçlendirdi.
Akkâ, SaydaveBeyrut’taticarîfaaliyetlerikontrolüaltınaaldı, çokgelirgetirenveAvrupalıtüccarlarıngözdemallarıolanpamuklu, hububatveipekliticaretinikontrolaltınaaldı. Bu iktisadîgüçsiyasîkudretinin de anahtarıoldu. OnunbufaaliyetleriözellikleFransızlar’ıendişeyesevketti,ticarîmenfaatlerizedelenenFransızlar, Cezzârhakkındamenfi propagandabaşlattılar. Hatta İstanbul’dakiFransızelçisiCezzâr’ı III. Selim’eşikâyetettiğiğitarihivesikalardaifadeedilmektedir.Ancako sıradaFransa’daNapolyonBonapartdevribaşlamıştı. Siyaset, OnunMısır, Ortadoğu, İran veHindistanilealakalıcüretkârhayaliileyepyenibirşekilkazandı. Mısır’ıişgaledenNapolyon’unbuhareketineOsmanlıDevletiçoksertbirtavıraldı.Osmanlıhükümeti, Mısır’ıçokiyitanıyanCezzâr’ıMısırseraskeriolaraktayinetti. Asker takviyesiilelüzumluaskerimazzemevemühimmatıgöndermeyikararlaştırdı. NapolyonhayalinigerçekleştirmekiçinMısır’danSuriyebölgesineilerleyipEl-Ariş, Gazze ve Yafa'yı işgal etmişti. Yafa ancak 6 gün direnebildi. Fransızlar burada çoluk çocuk, kadın, ihtiyar demeden 4000 ahaliyi hunharca katlettiler. Fransız Ordusu, 18 Mart 1799'da Akka önüne gelmişti. Napolyon, bubölgeninkilididurumundakiAkkâ’yızaptakararverdi. 19 ve 20 Mart 1799’daki hücumlarlabaşlayanAkkâmuhasarasındaCezzâr Ahmed Paşa,Fransızlaraşiddetlekarşıkoydu.
Akka’yımüdafaaetmeküzereyenikurulmuşNizâm-ı Cedîdaskerinemensupbirkuvvet de mevcuttu. Ayrıcaİstanbul’dandonanmaileyeniaskerîkuvvetlergönderilmişti. NapolyonAkka’yıbirkaçgündeteslimalıpböyleceŞam, Bağdat, Hindistanyolununkendisineaçılacağınıhayalediyordu. MuhtemelenBüyükİskender’inhayalinigörüyordu. ÖncelikleCezzar Ahmed Paşayabirmektupyazarakömrününahirzamanındakendisinikurtararakibadetlemeşgulolmasınıkaleyiteslimetmesiniteklifetti. Cezzar o tarihlerdemuhtemelen75yaşlarındaidi. Kaledekibütünaskerleritopladıvetarihibirnutukiradetti. Bütünaskerlerveahalikanlarının son damlasınakadarçarpışacakarınayeminettilerveküstahNapolyon’adersverelimdediler. Cezzar Ahmed Paşanınelçiyeverdiğicevapgururvesilemizdir:
“ Devlet-i Ali Osman buşehri size teslimetmekiçinbeniveziryapmadı, ben BoşnakCezzar Ahmed Paşayım. Şehadetrütbesineulaşıncayakadarşehirden size birdamla bile içecekvermeyeceğim.”
BirbiriardıncayaptığısaldırılardanbirhiçbirneticealamayanBonapart, 10 Mayıs 1799 tarihindeyardımkuvvetlerininyetişmesiylebirliktebüyükbirhezimeteuğradı. Takriben 1724 Doğumlu o tarihte 75 Yaşındaolan Kahraman Cezar Ahmed PaşaveAskerleri, şanlıtarihimizeAKKA ZAFERİ namıylabirsahifedahayazmışlardı. Ruhlarışadolsun.
Bu hezimetNapolyonBonapart’ınDoğuhayalini de suyadüşürdü. Bir süresonra 20 Mayıs’takuşatmayıkaldırıpgeriçekilmeyemecburoldu.
Ahmed Paşa'nın karşısında ilk yenilgisini yaşayan Napolyon: ''Akka'da durdurulmasaydım, bütün Doğu'yu ele geçirebilirdim!'' sözünü söylemiştir.
Cezzâr Ahmed Paşa, sertsiyasetiyleasayişiteminederkenAkkâ, Sayda, Beyrutgibiönemlimerkezleriniktisadîbakımdangelişmelerinisağlamış; Akkâ’dabirikendiadınıtaşıyanaltıcami, ikiçarşıvebirçokhan, hamam, çeşme, yedisudeğirmeniyaptırmış, surlarıesaslışekildeonartmıştır. Ölümüne kadar Akka Beylerbeyliği vazifesini yürütmüştür.
CezzarAhmed Paşa,7 Mayıs 1804'te vefat etti. Allah rahmet eylesin. Ruhu şad, makamı Cennet olsun.
