Egemen Sucukları, mekanik kıymadan yapılmış
Tarım, Orman ve hayvancılık Bakanlığı’nın gıda denetiminde numune alarak tahlil için laboratuara gönderdiği Afyon Egemen marka sucukta kanatlı eti (mekanik kıyma-sahte kıyma)tespit edildi.
Bakanlık taklit, tağsiş yapan firmaları teşhir ettiğinde Afyonkarahisar’da imal edilen Egemen sucuklarının da listede olduğu görüldü.
Sucuğun etiketinde %100 dana etinden yapılmıştır yazmasına rağmen sucuğun kanatlı etinden yapıldığı belirtildi.
Tüketiciyi aldatmak ve fahiş kar yapmak amacıyla aşağıda imal şekli anlatılan mekanik kıymadan yapılan sucuğun maliyetinin 5 katı fazla fiyatla faturasız okul kantinlerine, büfelere ve bakkallara satıldığı öğrenildi.
Mekanik Kıyma Nedir?
Mekanik kıyma genel olarak tavuk üretimi yapan firmaların, yem üretimi yapan firmalar için ürettikleri bir üründür. Ancak, bu şekilde üretilen kıyma yanında ayrıca hindi derisi, tavuk derisi, ayaklar, sakatatlar ya da artıkları, sinirler, kan pıhtısı, kanat uçları gibi kısımlarından da sahte kıyma üretmek mümkündür. İnsan sağlığı için zararlı olan her iki mekanik kıymalar bir şekilde gıda simsarlarının eline geçiyor. Bu kıymalar, kilosu bir kaç liradan satılarak genel olarak salam, sosis, sucuk, döner, kebap, lahmacun ve pide gibi ürünlerin içerisine katılabiliyor. Bu konuda kanuni yapıyı istismar eden gıda simsarları para cezalarıyla cezalandırılıyor.
Türk Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliği’ne göre Türkiye sınırları içerisinde gıda üretiminde mekanik olarak ayrıştırılmış etlerin kullanılması yasaklanmıştır. Yani teorik olarak mekanik olarak ayrılabilen kısımlar atık veya çöp kategorisine girmektedir. 2013 yılı içinde yaklaşık 3000 işletmeye gerek hijyen gerekse mekanik kıyma kullanımı nedeniyle ceza kesilmiştir. Mekanik Ayrıştırılmış Et’in ( MAE ) sadece hayvan yemi olarak üretilmesi veya ihraç edilmesine izin verilmiştir.
Kıyma içerisine tavuk ve hindi artıklarının katılmasının sağlık açısından en büyük riski tavuk ve hindi etlerinde bakteri üreme hızının kırmızı ete göre kat kat fazla olmasıdır. Özellikle salmonella gibi hastalık yapıcı bakteriler beklemiş tavuk ve hindi ( esasında tüm kuş etleri) etleri içinde çok fazla orada bulunmaktadır. Ayrıca sahte kıyma içerisine bozulmuş etler, bozulmuş kıymalar ve kıyma makinesinden geçecek her tür hayvan artığı eklenebilmektedir.
Sahte kıyma yapılırken ayrıca karmin adı verilen ve sahte kıymaya kırmızı rengi verecek olan madde de katılır. Karmin adı verilen madde Cochineal isimli Güney Amerika ve Meksika yetişen kaktüsler üzerinde asalak olarak yaşayan bir böcek türünün diğer canlı türlerinden korunma amacı ile salgıladığı kırmızı renge sahip karminik asitin bu böcek türünden ekstre edilmesi sonucu elde edilir. Sahte kıymadan sucuk yapılırken de genel olarak karmin yerine kırmızı renk veren baharatlar mekanik kıyma içine eklenerek sahte sucuk imalatı yapılır. Bu sucukların tadını ayırt etmek çok zordur.
Aynı şekilde sahte kıyma, “bahar eti” adı ile tabir edilen hayvan ciğerlerinin etraflarını saran etten de yapılabilir. Sağlık açısından zararı tartışılsa da bahar eti ile yapılan kıyma menşei belirtilmemiş ise sahte kıyma olarak işlem görür.
